Wizyta w ogólniaku, do którego chodziłem wywołała u mnie potok myśli i wspomnień. Czas szkoły średniej wspominam raczej jako trudny. Liceum skończyłem w 1999 roku i od tego czasu dużo się nauczyłem. Pomyślałem, że wiele z tych rzeczy, które umiem teraz i których uczę się teraz, cudownie byłoby umieć w wieku 17 lat – dla mnie to umiejętności bazowe. W tym odcinku opowiadam o nich. Ale też pytam Was o umiejętności, które uważacie, że przydałyby się nam w tamtym, licealnym, czasie. Czekam na rozmowę!
Intencjonalny newsletter
Co tydzień wysyłam list, w którym zapraszam do rozmowy i zadania sobie ważnych pytań.
Streszczenie
Roboczy tytuł tego odcinka to „umiejętności bazowe”. Chodzi o umiejętności, które już teraz mam lub się ich uczę, a cudownie by było je mieć jako nastolatek.
Na początek mam do Ciebie pytanie:
Jakie według Ciebie są takie umiejętności bazowe, które cudownie, gdybyś miał(a) w młodym wieku?
Mój młodszy syn zaczyna teraz to samo liceum, do którego kiedyś chodziłem. Byłem tam na zebraniu rodzicielskim i przypadkowo spotkałem mojego kolegę z klasy, z którym porozmawialiśmy o przeszłości. On chętnie wróciłby do czasu nauki, ja tego nigdy nie chciałbym zrobić. Nie najlepiej wspominam te czasy. Chodzi głównie o to, jak pamiętam siebie jako nastolatka – nieśmiałego, na uboczu, z trudnościami w nawiązywaniu relacji. Teraz jest mi dużo lepiej w życiu.
Różne wspomnienia na temat tamtych czasów wpływają na moje myśli o umiejętnościach bazowych, o których będę mówić. Przypuszczam, że gdybym miał je wtedy zbudowane to mogłoby mi być łatwiej.
O tych umiejętnościach mówiłem już w różnych miejscach, ale tu chciałbym je zebrać. Kiedy zacząłem je spisywać stworzyła mi się pewna hierarchia.
Uważność
Uważność to zauważanie tego, co się dzieje w mojej głownie w danym momencie. Świadomość, że to nie jest obiektywna prawda tylko moje interpretacje. Dostrzeganie tego, co dzieje się w moim ciele. Nie byłoby to możliwe, gdybym nie wyszedł od medytacji.
Regulacja emocji
Nazywam to „zarządzaniem emocjami”. To kilka etapów: zauważanie emocji, nazywanie ich, sprawdzanie, skąd się biorą, co o mnie mówią oraz podejmowanie decyzji, co dalej z nimi zrobię.
Oddzielanie interpretacji od faktów
Zauważanie tego, że wszystko, co myślę, jest powiązane z moimi interpretacjami – jeśli myślę, coś o nadchodzących wydarzeniach, o tym, co ktoś mi mówi to jest to moja interpretacja. Tu się pojawia takie pytanie: Jak inaczej mogę to interpretować? Myślę, że często byłbym dużo spokojniejszy, lepszy dla siebie i innych, gdybym widział swoje myśli właśnie w kontekście interpretacji.
Komunikacja
Mam na myśli umiejętność świadomego, empatycznego słuchania, nazywania tego, co usłyszałem, sprawdzania, czy to jest na pewno to, co druga osoba powiedziała, ułożenia zrozumiałego komunikatu, wyłączenia moich myśli w głowie (chodzi o układanie odpowiedzi w trakcie tego, gdy ktoś inny mówi).
Nazywanie potrzeb
Uczę się tego od chwili, gdy poznałem NVC (Porozumienie bez przemocy). Chodzi o zobaczenie, co stoi za moimi strategiami (zachowaniami/działaniami). Kiedy nauczę się nazywać swoje potrzeby, to mogę wejść na kolejny poziom, czyli zauważać potrzeb innych osób.
Dawanie feedbacku
Gdybym umiał mówić innym osobom, czego potrzebuję w dobry sposób (opierając się na faktach i odnosząc się do emocji) to myślę, że wiele rozmów byłoby dla mnie lepszych. Też chodzi mi tutaj o chwalenie, docenianie, mówienie, że faktycznie zauważyłem, co dobrego robi druga osoba.
Podejmowanie decyzji i zmiana zdania
Wiele razy kłopoty, w które się pakowały wynikały z tego, że podjąłem jakąś decyzje i później już jej nie weryfikowałem. Myślę, że warto patrzeć na koszt alternatywny, zobaczyć inne możliwych, spojrzeć na daną decyzję przez jej skutki za miesiąc, dwa, czy rok (tu się kłania myślenie drugiego rzędu, które mocno opisałem w e-booku „Modele myślowe w praktyce”).
Tolerowanie niepewności
Ok, nie wszystko wiem i nadal mogę działać, bo mam zaufanie do swoich umiejętności, do swojego sposobu działania, jestem w stanie sobie poradzić. Kiedy byłem usztywniony to wiele rzeczy w życiu mogło mnie ominąć. Tu nie chodzi o nieplanowanie, ja nadal uwielbiam planować, bo mam pewne ramy działania.
Uważność na słowa
To jakiego języka używamy wpływa na nasze myślenie oraz na to, jak działamy. To są te rzeczy, o których wielokrotnie mówiłem: „Muszę” czy „mogę”? „Udało się” czy „zrobiłem”?
Mam jeszcze umiejętności, które są trochę obok tej uważności i hierarchii:
- Edukacja seksualna – świadomość swojego ciała, kontakt z tym ciałem, świadomość budowania relacji, rozmowy o swoich potrzebach, umiejętność rozmowy ze swoimi partnerem/partnerką o potrzebach seksualnych.
- Zarządzanie finansami – świadomość mechanizmów finansowych (od działania ekonomii na ogólnym poziomie, kształtowanie budżetu osobistego, jak gromadzić środki pieniężne, jak inwestować, jak budować wolność finansową).
- Budowanie relacji – ja długo myślałem, że relacje po prostu są i się dzieją, spotykasz się i już. Teraz wiem, że o relacje trzeba dbać. Wymagają energii z mojej strony i ze strony drugiej osoby. Teraz mam świadomość, które relacje chcę budować. Na jakim etapie relacji jesteśmy, jakie relacje są niesłużące i warto je zamknąć.
Poznaj również
Poznaj społeczność ludzi, którzy chcą żyć w zgodzie ze sobą. Skorzystaj ze wsparcia w świadomym, mądrym i produktywnym działaniu. Bierz udział w wyzwaniach, live’ach i minikursach. Dziel się swoimi przemyśleniami i inspiruj innymi osobami.
