#195 Jak i kogo doceniasz?

Kiedy czujesz, że ktoś Cię docenia? Kiedy ostatnio, ktoś poczuł się doceniony przez Ciebie? Pamiętam, że miałem kiedyś z tym duży problem – z docenianiem, przyjmowaniem pochwał, zauważaniem okazji, aby komuś pokazać, że doceniam to co robi, że doceniam go/ją jako osobę. A przecież tak niewiele potrzeba, aby zrobić to dobrze – włączyć uważność i wyłapać dobre rzeczy, nauczyć się mówić o nich w takich sposób, że odbiorca/odbiorczyni dokładnie wie, co zauważyliśmy. Niewiele potrzeba też, aby nauczyć się przyjmować pochwały – uśmiechnąć się, podziękować, ucieszyć. Ciekawy jestem, jak Ty podchodzisz do doceniania. W odcinku dzielę się moimi doświadczeniami w tym obszarze. Porozmawiajmy o tym!

Linki

Intencjonalny newsletter

Co tydzień wysyłam list, w którym zapraszam do rozmowy i zadania sobie ważnych pytań.

Streszczenie

Chciałbym się z Wami podzielić czymś, co jest dla mnie na prawdę istotne. Kiedy zacząłem nad tym pracować to zobaczyłem realne zmiany w swoim życiu. Chodzi o docenianie.

Negowanie doceniania

Dla mnie docenianie jest czasami wyzwaniem. Kiedyś moja pierwsza reakcja, gdy usłyszałem pochwałę, było: „Weź przestań” i mówienie, co mógłbym zrobić lepiej.

Takim jednym z przejawów tego, że nie potrafimy przyjmować doceniania jest odruchowe mówienie: „Nie ma za co”. Tak na prawdę wtedy umniejszamy tę pochwałę. A przecież można powiedzieć: „Dzięki, że to widzisz” i uznać to, że zrobiliśmy coś dobrze.

Docenianie w życiu zawodowym

Ja w ogóle docenianie i chwalenie zacząłem rozważać już jakiś czas temu w kontekście zawodowym. Gallup® ma badanie, w którym pojawia się dwanaście pytań (odpowiada się na nie zaznaczając punkty na skali), sprawdzające, co sprawia, że dobrze czujemy się w pracy. Jedno z nich to:

W ciągu ostatnich siedmiu dniach dostałem(-łam) pochwałę albo uznanie za dobrze wykonaną pracę.

To jest właśnie jeden z tych obszarów, który sprawia, że ludziom się dobrze pracują. A siedem dni to naprawdę niewiele.

Są też inne narzędzia służące do sprawdzania zaangażowania pracowników i w nich pojawiają się takie stwierdzenia, gdzie na skali punktowej zaznacza się, na ile są prawdziwe np.:

Jeśli wykonam dobrze swoją prace wiem, że zostanie ona doceniona.
Otrzymuję wystarczająco dużo informacji zwrotnych, by wiedzieć, że dobrze wykonuje swoją pracę.

To jest ciekawe, że te modelach, które sprawdzają prace ludzi, takie pytania są uznawane za podstawowe.

Ważne: to nie oznacza, ze doceniać powinni nas wyłącznie przełożeni. Docenienie może płynąć od współpracowników, podwykonawców, klientów. Chodzi o to, by docenianie było standardem normalnej komunikacji. Liderzy i liderki mogą stworzyć taką atmosferę w pracy, w której nie trzeba w żaden sposób monitorować doceniania, ponieważ jest ono czymś naturalnym.

Teraz warto zadać sobie pytania:

Kiedy czuję się doceniany(-a) – w jakich okolicznościach, przez kogo?
Jak doceniam/chwale inne osoby?

Docenianie jako informacja zwrotna

Tak na prawdę, kiedy mówimy o docenianiu to chodzi nam o pewien rodzaj informacji zwrotnej. To nie jest oklepana formułka, ciągle powtarzanie: „Dobra robota”.

Na bardzo ogólnym poziomie docenienie uwzględnia:

dokładny opis, tego co zauważyliśmy, co chwalimy – minimalizujemy możliwość błędnej interpretacji,
kontekst – doceniamy coś, co wydarzyło się w ramach konkretnej sytuacji,
sformułowania, które umożliwiają drugiej osobie określenie, co robić dalej.
odpowiednie grono osób – ktoś woli takie docenienie na osobności, a ktoś inny na forum.

Docenianie codzienności

Jak z kimś wchodzimy w kontakt i widzimy, że ta osoba robi coś dobrze, to jeszcze na początku znajomości ją pochwalimy. A potem następuje adaptacja hedonistyczna – coś staje się nasza rzeczywistości i przez to podnosimy nasze standardy oraz oczekiwania. Jednocześnie zapominamy, że to co mamy już jest dobre np. w związku ktoś codziennie przygotowuje nam śniadanie, na początku dziękujemy, a po paru miesiącach przestajemy w tym widzieć coś specjalnego.

Ja bardzo jestem za tym by doceniać takie rzeczy, zauważać. Doceniać coś, nawet jeżeli jest to codziennością.

Jeśli ktoś nam codziennie poświęca swój czas i uwagę, z czasem staje się to dla nas powszechne, ale nadal warto to doceniać i powiedzieć, że się to widzi, że czujemy się ważni i zauważeni właśnie dzięki temu.

Minizadanie dla Was:

Pomyślcie, kto w Waszym otoczeniu robi dla coś, co bardzo lubicie, co ułatwia Wam życie. Podziękujcie tej osobie za to. Myślę, że to będzie już bardzo duża zmiana. Często osoby, które dostają nagle takie podziękowania są zaskoczone, bo przecież to co robią jest takie oczywiste. Ale warto wtedy powiedzieć, że ja nie chce, żeby to było takie oczywiste, ja chce, żebyś wiedział(a), że to jest dla mnie ważne.

Doceniam to, co przeżywam ostatni raz

Uczę się wiele od Sama Harrisa – bardzo się nim inspiruje. W jednym z jego materiałów usłyszałem, że rzadko wiemy, kiedy robimy coś ostatni raz. On podaje przykład tego, że idziemy z małym dzieckiem za rękę, ale w którymś momencie ono dorasta i nie chce już tego robić. Wczoraj trzymaliśmy je jeszcze za rękę, a dziś już nie. Warto doceniać takie rzeczy, bo możemy się nimi cieszyć póki trwają. Myślę, że to są ważne doświadczenia.

Po co praktykować docenianie?

Mamy wszystkie rzeczy, które mówi nauka, o tym co jest ważne w kontakcie z druga osoba. Po drugie docenienie wpływa na budowanie relacji. Po trzecie warto doceniać to co mamy póki to trwa. Teraz myślę jeszcze o czwartym powodzie – doceniając to, co ludzie robią, sprawiamy, że są skuteczniejsi w swoim działaniu. Dajemy też im szanse, żeby skupili się na swoich mocnych stronach.

Docenianie – przykłady

Ja z docenianiem trochę eksperymentowałem. Chętnie przeczytałbym, jak Wy doceniacie oraz kiedy czujecie się doceniani. Kilka przykładów ode mnie:

Jak dostaje kolejna świetną grafikę to mówię Oli – graficzce np. ta grafika bardzo pasuje do tematu, widząc ją uśmiecham się i jestem zaskoczony, jak zwizualizowałaś ten temat. Dziękuję, że wkładasz w każda grafikę nowa energie.

Agacie – wirtualnej asystentce, mówię np. dzięki, ze w teamworku (narzędzie do zarzadzania projektami) jest taki porządek. To sprawia, że mogę w przewidywalny sposób planować swoje dni, dzięki temu mogę też lepiej dbać o swój odpoczynek, bo moja praca jest dobrze poukładane.

Jak widzę, że mój syn zrobił świetne zdjęcie to mówię, że bardzo podoba mi się to zdjęcie, widzę, że zastosowałeś taki i takie wzorce kompozycji, podoba mi się ten fragment, bo… – mówię dokładnie to, co widzę.

Z dowolna osoba, jeśli dobrze mi się rozmawiało, to (pewnie nie zawsze, ale częściej niż kiedyś) mówię: „Dzięki za dobra rozmowę, za wymianę myśli, energie”.

Tak chciałem się podzielić moimi przemyśleniami, że docenianie jest trochę… niedocenianym sposobem na uważność i budowanie relacji, naszego obrazu siebie i innych ludzi.

Bardzo dziękuję, że jesteście, że słuchacie tych odcinków – dajecie mi swoją uwagę i czas. Jestem za to bardzo wdzięczny, cieszę się, że możemy o tym rozmawiać, ja też na podstawie Waszych komentarzy rozwijam kolejne tematy.

Poznaj również

Poznaj społeczność ludzi, którzy chcą żyć w zgodzie ze sobą. Skorzystaj ze wsparcia w świadomym, mądrym i produktywnym działaniu. Bierz udział w wyzwaniach, live’ach i minikursach. Dziel się swoimi przemyśleniami i inspiruj innymi osobami.