Czy potrzebujesz planować? Kiedyś odpowiedziałbym, że jest to pytanie retoryczne i że, oczywiście, nie można być skutecznym bez planowania. Teraz wiem, że odpowiedź jest inna. Jaka? Krótka odpowiedź na pytanie z tytułu brzmi: to zależy. Dłuższa: to zależy, kogo zapytać. A jeszcze dłuższą odpowiedź znajdziecie w dalszej części wpisu, gdzie formułuję odpowiedź na to pytanie z punktu widzenia osób, które mają dwa bardzo różne talenty: Osiąganie i Elastyczność.
Wszystko zależy od tego, co dla Was znaczy planowanie
Zacznę od tego, że planowanie może znaczyć różne rzeczy dla różnych osób. Dla jednego będzie to dokładnie rozpisany harmonogram na najbliższe pięć lat, a dla innej osoby może oznaczać to, że wie, co ma zrobić rano. Ale nie tylko horyzont czasowy ma tutaj znaczenie, a właściwie to nie on ma znaczenie. W moim rozumieniu planowanie to intencjonalne dążenie do wybranego celu. I właśnie ta intencjonalność wybierania działań jest dla mnie wyznacznikiem planowania. Jeżeli dana osoba robi coś nieprzypadkowo, tylko świadomie, wybiera czynność, aby osiągnąć swój cel, to oznacza, że w jakiś sposób planuje. Inaczej nie wiedziałaby, co powinna robić, aby ten cel osiągnąć.
Różne są nasze cele, różne są nasze potrzeby ich określenia (krótkoterminowe, długoterminowe). W związku z tym różnie będziemy też planować.
Dwa różne talenty
Aby opisać podejście do planowania osób z talentami Osiąganie i Elastyczność, przypomnę podstawowe informacje o tych talentach
Osiąganie (Achiever)
Według Instytutu Gallupa:
Osoby, które można zidentyfikować jako mające talent Osiąganie, są bardzo wytrzymałe i pracowite. Odczuwają satysfakcję, kiedy są zajęte i produktywne.
I mają takie potrzeby jak:
- Możliwość pracy w swoim tempie
- Praca: ciągle muszę być czymś zajęty
- Moi współpracownicy też muszą ciężko pracować
- Czasem potrzebuję kogoś, kto powie mi „stop”
- Potrzebuję kolejnego celu na horyzoncie
Zarówno w opisie, jak i wymienionych potrzebach podkreślona jest potrzeba bycia produktywnym i zajętym. Wspomniana jest też potrzeba ciągłego widzenia przed sobą celu.
Elastyczność (Adaptability)
Patrząc na opis osoby z talentem Elastyczność, znajdziemy taką formułę:
Osoby, których atrybutem jest Elastyczność, wolą płynąć z prądem. Są osobami silnie zakorzenionymi w teraźniejszości, które na bieżąco radzą sobie z problemami i odkrywają przyszłość dzień za dniem.
A potrzeby wspomniane w podsumowanie talentu to:
Praca pod presją, która wymaga natychmiastowej reakcji
W tym opisie mocno podkreślane jest zakorzenienie w teraźniejszości, w „tu i teraz”.
Podejście do planowania
Czy takie osoby mają różne potrzeby względem planowania? Czy w ogóle potrzebują i będą planować? Zapewne gdyby zapytać osobę z talentem Osiąganie, odpowie, że, oczywiście, potrzebuje planować i że będzie to robić. I może wspomnieć, iż osoba z talentem Elastyczność nie będzie tego robić, bo woli ciągłą zmianę, a planowanie na to nie pozwala.
Z mojego doświadczenia z pracy z takimi osobami wiem, że obydwie potrzebują planowania, ale będą to bardzo różnie rozumiały. Tak jak napisałem na początku, opisując, co to znaczy planowanie, wszystko zależy od podejścia do intecjonalnego określenia celów.
Osoba z Osiąganiem będzie chciała mieć zapisane rzeczy do zrobienia na dzisiaj, może w tym tygodniu i nawet w dłuższym horyzoncie czasowym. Będzie wiedziała (jeżeli jej talent jest dojrzały), do jakiego celu dąży, czyli jak „odhaczanie” zadań na liście ToDo przybliża ją do tego celu. Możliwe, że ten cel będzie gdzieś zapisany i widoczny. Możliwe, że będzie to cel długoterminowy i będzie motywował do cięższej pracy.
Zupełnie inaczej będzie podchodziła do tego osoba z talentem Elastyczność. Nawet jeżeli od czasu do czasu (może przez kogoś zmuszona) zapisze swój cel długoterminowy, to i tak nie będzie on wyznacznikiem, który pozwala realizować plan punkt po punkcie. Osoby z tym talentem potrzebują poczucia, że pracują w zmiennym środowisku, że nie są ograniczone przez sztywny plan. I to jest ok. Bo mogą one planować w zupełnie inny sposób niż osoby z talentem Osiąganie. Najważniejsza jest tutaj intecjonalność robienia rzeczy, aby nie były one przypadkowe. Osoby z talentem Elastyczność umieją określić, co powinny zrobić dzisiaj, aby móc zaliczyć ten dzień do udanych. I dla nich to będzie już wystarczająco dobry plan. Co więcej, z ich punktu widzenia będzie to wystarczająca informacja do wybierania, które zadania należy wykonać, a które nie. Jeżeli tylko nauczą się zadawać sobie to pytanie codziennie i być świadomymi, dlaczego coś robią, to takie planowanie będzie dla nich dobre.
Podsumowanie
Jak widzicie, opisałem powyżej dwa zupełnie różne podejścia do planowania. I każde z nich jest planowaniem. Celowo dobrałem skrajne (w tym kontekście) talenty, aby pokazać, że najważniejsza w planowaniu jest intencjonalność. Warto wiedzieć, dlaczego chce się zrobić dane zadanie. A czy wynika to z dokładnie rozpisanego planu na następny rok, czy z prostego zastanowienia się, co jest najważniejsze danego dnia, jest tutaj już wtórne.
Oczywiście każda z osób ma kilka talentów, które na siebie wpływają i rzadko spotyka się tak skrajne podejścia do tworzenia planów. Dlatego warto zastanowić się, jak każdy z Waszych talentów wpływa na Wasze planowanie, jakie z niego wynikają potrzeby. A potem przeanalizować, jak one wszystkie wpływają na siebie i na podejście do planowania.
Pytanie: skąd wiecie, jakie zadanie powinniście zrobić jako następne po przeczytaniu tego wpisu?
