Często dostaję pytanie, jak się rozwijać, przekształcając swoje talenty w mocne strony. Sam stosuję podejście roczne do pracy z talentami. Obecnie buduję mocne strony z talentów Odpowiedzialność® i Organizator®. Będę kontynuował, aż nauczę się kilku rzeczy, które pomogą mi dojrzalej korzystać z tych talentów. Wcześniej w podobny sposób pracowałem z innymi talentami, na razie głównie z Empatią®, Indywidualizacją®, Zbieraniem® oraz Intelektem®. Do pracy z każdym z talentów przygotowuję się bardzo podobnie.
Analiza działania danego talentu
Skąd wiem, nad którymi talentami pracować? Z obserwacji siebie. Przede wszystkim – z dziennika. W jednym z poprzednich artykułów pisałem o wnioskach wyciąganych z dziennika. Wspomniałem tam o ocenie dnia. Dni z niską oceną (tak jak i dni z oceną najwyższą) analizuję, a potem zastanawiam się, które moje talenty przyczyniły się do nie najlepszej oceny. Co rozumiem przez „przyczyniły”? Sprawdzam, które z moich talentów były widoczne w konkretnych wydarzeniach jako słabe strony. Są to talenty, z których korzystam mniej świadomie i z których nie zbudowałem jeszcze mocnych stron.
Zwykle bardzo namacalnie widać, które talenty włączają się jako pierwsze i wpływają na niekorzystne dla mnie działania. Z ostatnich analiz niezmiennie wynika, że są to głównie Odpowiedzialność® (na miejscu szóstym) i Organizator® (na miejscu drugim).
Skąd wiem, że właśnie nad tymi dwoma talentami – czyli moimi powtarzalnymi sposobami działania, myślenia i odczuwania – warto pracować?
Kiedy rozpisałem sobie powtarzalne sytuacje, których chciałbym uniknąć, zastanowiłem się, co sprawia, że są one w ogóle obecne. Rozbiłem je na pojedyncze kroki i okazało się, że bardzo duży udział mają w nich właśnie te dwa niedojrzałe talenty. Widać to, kiedy szybko odpowiadam na zapytania o moją dostępność. Nie daję sobie wtedy czasu na przemyślenie – to z poziomu Organizatora® (żonglowanie zadaniami, wbudowana elastyczność). Łatwo mi pomyśleć: „Dam radę to zrobić, zmieszczę to w harmonogramie”. A kiedy już powiem, że coś zrobię, to z poziomu Odpowiedzialności®, również przed samym sobą, trudno jest mi się wycofać ze zobowiązania.
Rozpisanie działania talentów w trudnych sytuacjach daje mi też od razu pomysł, nad czym pracować. Obecnie ukierunkowuję się na:
- spowolnienie podejmowania decyzji o zobowiązaniach,
- umiejętność renegocjowania zobowiązań z samym sobą, a jeśli widzę, że są one niemożliwe do zrealizowania w dobry sposób – umiejętność rezygnacji.
Strategie pracy z talentami, które wykorzystuję przy planowaniu
W ramach pracy z talentami można korzystać z kilku różnych sposobów działania. Przypatruję się im i wybieram strategie dobrze według mnie pasujące do mocnych stron, które chcę rozwijać.
Szukanie wsparcia w innych talentach
Najprostszym sposobem pracy z talentem, zwłaszcza kiedy zależy mi na szybkich efektach, jest skorzystanie z czegoś, co już mam – czyli z mocnych stron zbudowanych z innych talentów.
W przypadku mojego obecnego wyzwania bardzo przydatne będą umiejętności, których nauczyłem się przy okazji pracy z Empatią®. Wiele trudności wynika bowiem z emocji, które się we mnie pojawiają w trakcie szybkiego podejmowania decyzji.
Im uważniej umiem obserwować swoje emocje w takich chwilach, tym skuteczniej mogę wybierać, jak zareaguję. Dlatego skupię się na obserwacji emocji podczas odpowiadania na prośby związane z moim czasem i uwagą. Empatia® bardzo tutaj pomoże.
Jak się rozwijać? Szukaj wiedzy i umiejętności
Gallup® podaje taką definicję mocnej strony:
Talent + wiedza + umiejętności + praktyka = mocna strona
Tak naprawdę wcześniej jest jeszcze jeden etap, potrzebny praktycznie zawsze, gdy zastanawiamy się, jak się rozwijać. Chodzi o świadomość, jak teraz działam. Między innymi temu służy obserwacja talentów i określanie, które wykorzystuję dojrzale, a które – mniej efektywnie.
Jeżeli uznam, że jakiś mój talent wymaga pracy, to moja praca będzie wyglądała tak:
- określę, jak wykorzystuję talent dzisiaj,
- rozpiszę, jak chciałbym umieć z niego korzystać,
- poszukam wiedzy (książki, kursy, szkolenia, studia, terapia, mentoring itd.), która pozwoli mi ustalić, co można robić, aby lepiej wykorzystywać talent,
- wybiorę, które elementy zdobytej wiedzy chcę przenosić na poziom umiejętności – czyli zdecyduję, czego będę się uczył w praktyce,
- będę ćwiczył i budował nowe umiejętności, aż staną się co najmniej świadomą kompetencją, a idealnie – znajdą się w obszarze kompetencji nieświadomej.
Pierwsze dwa punkty często wynikają z obserwacji mojego sposobu działania, analizy sytuacji, kiedy działam dobrze oraz kiedy nie jestem ze swojego działania zadowolony. Często też pomaga mi obserwacja innych osób (słuchanie i czytanie ich publikacji) i wyciąganie dobrych praktyk, które chcę budować, z podawanych przez nie przykładów.
Szukanie wiedzy i wybieranie z niej umiejętności jest dla mnie kluczowe. Właśnie te dwa obszary (plus późniejsze ćwiczenie) najstaranniej planuję.
Wiedzy najczęściej szukam w książkach. Na przykład pracując z Empatią®, często korzystałem z książek „Jak powstają emocje?” oraz „Porozumienie bez przemocy”. Rozwijając talent Zbieranie®, dużo wiedzy znalazłem w książce „How to Take Smart Notes” i w szkoleniu Nicka Milo „Linking your Thinking”. Swoją Odpowiedzialność® zasilałem wiedzą z wielu książek, ale przede wszystkim z „Esencjalisty”. Praca z Dyscypliną® zaczęła się od „GTD” Davida Allena, ale najbardziej pomogła mi tu „Praca głęboka”, a ostatnio „Myślenie systemowe”.
Tak właśnie zasilam swoje kolejne talenty wiedzą, by wyciągnąć z niej umiejętności i przećwiczyć je potem w praktyce.
Planowanie pracy
Jak napisałem powyżej, zaczynam od szukania wiedzy, np. książek lub kursów. W planach na najbliższe miesiące rozpisuję czytanie książki albo robienie kursu. Dodaję też zadania związane z przetworzeniem zdobytej wiedzy – wypisanie aktywności po zapoznaniu się z poszczególnymi źródłami i zaplanowanie tych aktywności!
Przykładowo dla Organizatora® plan wygląda dziś następująco:
- przeczytaj do końca „Zasady” Raya Dalio,
- wypisz zasady, które z tobą rezonują,
- dopisz swoje zasady,
- zaplanuj miejsce, gdzie będziesz te zasady rozwijał,
- buduj nawyki wokół tych zasad,
- znajdź książkę o myśleniu procesowym i optymalizacji procesów,
- zaplanuj czytanie, a także przetwarzanie i wdrażanie wiedzy.
W ramach planu określiłem, ile czasu w tygodniu będę na to poświęcał. Dzięki temu wiem, że krok po kroku będę zdobywać coraz więcej praktycznych umiejętności, by w dobry sposób korzystać ze swoich naturalnych predyspozycji związanych z talentem Organizator®.
Praca i monitorowanie efektów
Zwykle w Todoist (aplikacja do zarządzania zadaniami) znajdzie się zadanie typu „Pracuj nad talentem Organizator® przez 10 minut”. Zadanie to będzie powtarzało się codziennie aż do zakończenia pracy nad tym talentem. W opisie zadania będzie link do opisu, co to znaczy pracować nad talentem Organizator®, wraz z informacją, co robiłem ostatnio i jaki jest następny krok (to przeważnie mam zapisane w Obsidianie, aplikacji, której używam do notowania).
Dzięki temu codziennie przez co najmniej 10 minut, a często dłużej, pracuję nad jednym, wybranym talentem. Sprawdzam w notatkach postęp pracy, cały czas monitorując, jaką część planu wykonałem. Testuję też, czy mam już zbudowane umiejętności, które określiłem jako potrzebne do zyskania nowej mocnej strony.
Jak się rozwijać? Podsumowanie
Praca nad tym, jak się rozwijać, przekształcając swoje talenty w mocne strony, nie różni się specjalnie od każdego innego projektu, który prowadzę. Mam świadomość, jak wygląda moja rzeczywistość (obserwacja siebie i analiza, które talenty wykorzystuję bardziej dojrzale, a które – mniej), określam cel (jaką mocną stronę chcę budować), planuję pracę (szukając wiedzy i umiejętności, które chcę zbudować, oraz opisując kolejne kroki prowadzące do celu) oraz realizuję plan zgodnie ze swoim najlepszym podejściem do działania.
A jak Ty przygotowujesz się do pracy z talentem i rozwijania go w mocną stronę? Co Ci pomaga w tym procesie?
